Türkiye’de Sanayi

Türkiye’de Sanayi
Sanayi
Ham maddelerin ya da yarı işlenmiş maddelerin işlenmesiyle yeni ürünler elde edilerek kullanıma hazır hale getirilmesine sanayi (endüstri) denir.
Gelişmiş ülkeler ham madde ithal ederken gelişmemiş ülkeler ham madde ihraç eder.
Sanayinin Kurulup Gelişmesinde Gerekli Koşullar: Sermaye, Ham madde, Enerji kaynakları, İşgücü, Ulaşım, Pazarlama ve Teknoloji

Türkiye’de Başlıca Sanayi Kolları
1) Besin (Gıda) Sanayi
A) Un ve Unlu MamüllerBesin sanayisinin en yaygın ve en eski koludur.
Buğday ve diğer tahıl ürünlerinden elde edilir.
Ekmek, bisküvi, makarna, irmik, nişasta gibi besin maddeleri üretilir.
B) ŞekerCumhuriyetin ilk yıllarında kurulan sanayi koludur.
İlk şeker fabrikaları Uşak ve Alpullu’da kurulmuştur.
C) Et ve Süt ÜrünleriErzurum, Kars, Ardahan, Trabzon, Edirne, Bursa, Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Van vb.

D) Bitkisel Yağ
Zeytin Yağı Fabrikaları: Ege Bölgesi, Güney Marmara Bölümü ve Adana Bölümü’nde yoğunlaşmıştır.
Ayçiçeği Yağı Fabrikaları: Trakya’da toplanmıştır.
Pamuk Yağı ve Soya Fasulyesi Yağı Fabrikaları: Akdeniz’de toplanmıştır.
E) Konserve
İstanbul, Bursa, Balıkesir ve İzmir illerinde yoğunlaşmıştır.
F) Çay
Başta Rize olmak üzere Doğu Karadeniz kıyılarında toplanmıştır.

2) Tütün ve İspirtolu İçki Sanayi
A) Tütün sanayi
Tekel Sigara Fabrikaları: Samsun, Adana, Tokat, İzmir, Malatya, İstanbul’dur.
Bitlis’te özel sektörlere ait sigara fabrikası vardır.
B) İspirtolu içki sanayi
Üzüm, arpa, anason, patates, çavdar ve şerbetçi otu gibi bitkiler ham madde olarak kullanılır.
İçki fabrikaları genellikle ham madde üretim alanlarının yakınına kurulmuştur.

3) Dokuma - Deri Giyim Sanayi
A) Dokuma
Pamuklu Dokuma: Pamuğun üretildiği ya da kolay ulaştığı kesimlerde yoğunlaşmıştır.
Özellikle Ege, Akdeniz, Marmara, Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yoğunlaşmıştır.
Yünlü Dokuma: Yün ipliği, yünlü kumaş dokuma, yünlü örme (trikotaj) halıcılık ve kilimcilik yapılmaktadır.
Halıcılığın ve kilimciliğin geliştiği yerler.
Isparta, Kula (Manisa), Uşak, Simav (Kütahya), Konya, Hereke, Gaziantep, Kayseri
İpekli Dokuma: Bursa, İstanbul, Gemlik’te yoğunlaşmıştır
Deri: Başta İstanbul olmak üzere, İzmir, Kayseri, Erzurum, Van, Sarıkamış vb.
Giyim : İstanbul, İzmir, Ankara, Adana ve Bursa’da hazır giyim sanayisi gelişmiştir.

4) Maden Sanayi
A) Demir-Çelik Fabrikaları
Karabük, Ereğli, Sivas, İskenderun, Kırıkkale
B) Bakır İşleme Tesisleri
Maden (Elazığ), Murgul (Artvin), Samsun
C) Ferro-Krom Tesisleri
Antalya, Elazığ
D) Alüminyum İşleme Tesisleri
Seydişehir (Konya)
E) Kurşun – Çinko İşleme Tesisleri
Keban (Elazığ)

5) Kimya Sanayi
A) İlaç Sanayi
İstanbul, Ankara, İzmir
B) Boya Sanayi
İstanbul, İzmir, Bursa
C) Gübre Sanayi
İzmit, Bandırma (Balıkesir), Tekirdağ, Kütahya, Elazığ, Mersin, İskenderun, Antalya
D) Petro-Kimya Sanayi
İpraş (İzmit), Aliağa (İzmir), Ataş (Mersin), Batman (Batman), Orta Anadolu (Kırıkkale)

6) Toprağa Dayalı Sanayi
A) Cam Sanayi
İstanbul, Gebze, Mersin, Sinop, Trakya’da şişe ve cam fabrikaları vardır.
B) Çimento Sanayi
Ham maddesi kireçtaşı ve kildir.
Taşınmasının zor ve ham maddesinin hemen hemen her yerde olması nedeniyle
Türkiye’nin her bölgesinde çimento fabrikaları kurulmuştur.
İhraç ürünlerimiz arasında yer alır.
C) Seramik Sanayi
İstanbul, Kocaeli, Çanakkale (Çan), Bilecik (Söğüt, Bozüyük), İzmit, Kütahya, İznik

7) Orman Ürünleri Sanayi
A) Kağıt Fabrikaları
İzmit, Aksu (Giresun), Çaycuma (Zonguldak), Taşköprü (Kastamonu), Dalaman (Muğla), Çay (Afyon), Taşucu (Mersin), Bartın, Balıkesir
B) Kereste Fabrikaları
Bartın, Bolu, Düzce, Kastamonu, Ordu, Rize, Artvin
C) Mobilya Fabrikaları
İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Kayseri

8) Makine Sanayi
A) Otomotiv
Türkiye’nin makine sanayisinin en çok gelişen koludur.
İstanbul, Bursa, İzmir, İzmit, Eskişehir, Ankara vb.
B) Demir Yolu Araçları
Sivas, Eskişehir
C) Gemi
İstanbul (Pendik, Tuzla), Kocaeli (Gölcük)
D) Uçak
Ankara
E) Savunma Sanayi
Kırıkkale, Ankara