Haritada Yeryüzü Şekillerinin Gösterilmesi

HARİTADA YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GÖSTERİLMESİ

1.RENKLENDİRME YÖNTEMİ
Bu yöntemde yer şekilleri renklerle ifade edilir. Her renk belirli bir yükseltiyi göstermek için kullanılır. (MAVİ YASTIK)
Fiziki haritalarda renklerin kısa mesafelerde değişmesi eğim ve engebenin fazla olduğunu gösterir.
Eğim ve engebenin fazla olması izdüşüm ve gerçek alan arasındaki farkın fazla olduğunu gösterir.
Renklendirme metodunda dağlar kahverengi, Ovalar ise yeşil renkle gösterilir.
Ancak bütün ovalar yeşil renkle boyanmaz, yüksekte yer alan ovalar kahverengi ile boyanır.
Denizler ve göller ise mavi renkle gösterilirken derinliğin az olduğu yerler açık mavi, fazla olduğu yerler ise koyu mavi ile gösterilir.

2.TARAMA YÖNTEMİ
Bu yöntemle yerşekilleri çizgilerle ifade edilir.
Bu yöntemde eğimin fazla olduğu yerlerde taramalar kısa, kalın ve sık geçirilirken, eğimin azaldığı yerlerde uzun, ince ve seyrek geçirilmektedir. Düz yerler ise boş bırakılmaktadır.

3. KABARTMA YÖNTEMİ
Maket türü haritalardır.
Bu metot,yer şekillerinin gerçeğe en uygun gösterilmesini sağlar yöntemdir.
Kabartma haritaları gerçeğe en uygun haritalar olmasına rağmen taşınması zor ve maliyeti pahalı olduğundan fazla kullanılmaz.

4.GÖLGELENDİRME YÖNTEMİ
Haritanın bir köşesinden 45° açıyla ışık geldiği varsayılmaktadır.
Buna göre ışık alan yerlerde herhangi bir işlem yapılmazken, ışık almayan yerde gölgeleme yapılmaktadır.
Gölgelerin koyulaştığı yerlerde eğim artar, gölgelerin açık olduğu yerlerde eğim azalır.
Tek başına kullanışlı değildir.
Haritacılıkta daha çok yardımcı bir yöntem olarak kullanılır.

5.İZOHİPS (EŞ YÜKSELTİ) YÖNTEMİ
Deniz seviyesinden itibaren aynı yükseklikteki noktaların birleştirilmesiyle elde edilen  eğrilere  izohips eğrileri,bu yöntemle çizilen haritalara da izohips haritası denir.

İZOHİPSLERİN ÖZELLİKLERİ
İzohipsler iç içe kapalı eğrilerdir.
Birbirlerini kesmezler.
Her izohips eğrisi  kendinden yüksek  olanı çevreler.

Bir nokta, izohips eğrisi üzerinde ise yükseltisi kesin olarak bilinir.
Eğer, nokta, iki izohips arasında ise, noktayı çevreleyen en yüksek ve en alçak iki izohipsin yükseltisinin arasında yer alıyor demektir.
En geniş izohips  halkası  en alçak noktayı  gösterirken, en dar olanı en yüksek gösterir.
“0”m izohipsi kıyı çizgisidir.
Kıyı çizgisi  deniz ile  karanın birleştiği yerdir.
Akarsuyun denize döküldüğü yerde denize doğru çıkıntı yapmasına delta denir.

İzohipsler yer yüzü şekillerinin kuşbakışı görünümünü belirlerler.
İzohipslerin birbirlerine  yaklaştığı yerlerde  eğim fazla iken , izohipslerin  birbirinden  uzaklaştığı yerlerde eğim azdır.

İki izohips arasındaki yükselti farkına “Ekiüdistans” denir. Ekiüdistans haritanın  her yerinde aynıdır.

İzohips haritalarında izohipslerin “^” şeklini  aldığı yerler bir akarsu  vadisini ”v” şeklini  aldığı yerler ise sırt’ı gösterir.

Sırtların her iki yanında kalan kısımlara yamaç denir.

Bir  akarsu vadisinin  iki tarafındaki  izohipslerin  yükseltileri eşittir.

İzohips haritalarında kalın düz çizgiler devamlı akarsuyu gösterirken, kesik çizgiler kuru vadiyi  veya mevsimlik  akarsuyu gösterir.

Birbirini çevrelemeyen komşu iki  izohipsin yükseltileri eşittir.
İzohips haritalarında   çukur yerler “Ok” işareti ile gösterilir.

İzohipslerin sayısı  harita ölçeğine göre değişir.
Büyük Ölçekli Haritalarda izohips sayısı fazla,küçük ölçekli haritalarda izohips sayısı  azdır.
İki dağ veya iki tepe arasında kalan yüksek düzlüğe boyun denir.

İzohips eğrilerinin nokta şeklini aldığı yerlere zirve ya da doruk noktası denir.