Türkiye’de Enerji Kaynakları

Türkiye’de Enerji Kaynakları
Enerji kaynakları, yenilenebilir ve yenilemeyen enerji kaynakları olmak üzere ikiye ayrılır.

Başlıca Enerji Kaynakları

1. Taş Kömürü
Çıkarıldığı Önemli Yerler
1.Ereğli (Zonguldak)
2. İnebolu (Kastamonu)
3. Amasra (Bartın)
Taşkömürüyle Çalışan  Termik Santraller
1. Çatalağzı (Zonguldak)
Kullanım Alanları
Birinci jeolojik devirde oluşmuş organik tortul kayaçtır.
Türkiye genç oluşumlu bir ülke olduğundan taş kömürü yatakları azdır.
Demir-Çelik sanayisinin enerji kaynağıdır.
Üretimi tüketimi karşılamadığından ithal edilir.



2. Linyit
Çıkarıldığı Önemli Yerler
1. Soma (Manisa)
2. Yatağan (Muğla)
3. Tunçbilek (Kütahya)
4. Seyitömer (Kütahya)
5. Tavşanlı (Kütahya)
6. Değirmisaz (Kütahya)
7. Afşin (Kahramanmaraş)
8. Elbistan (Kahramanmaraş)
9. Çan (Çanakkale)
Linyitle Çalışan Termik Santraller
1. Soma (Manisa)
2. Yatağan (Muğla)
3. Tunçbilek (Kütahya)
4. Seyitömer (Kütahya)
5. Afşin (Kahramanmaraş)
6. Elbistan (Kahramanmaraş)
Kullanım Alanları
Üçüncü jeolojik devirde oluşmuş organik tortul kayaçtır.
Karbon değeri taşkömürüne göre daha düşüktür.
Türkiye’de üretilen linyitin yarısı termik santrallerde tüketilirken, geri kalanı ise konutların ısıtılmasında ve sanayide kullanılır.
Türkiye genç oluşumlu bir ülke olduğundan hemen her bölgede linyit yatakları vardır.

3. Petrol
Çıkarıldığı Önemli Yerler
1. Batman
2. Adıyaman
3. Siirt
4. Diyarbakır
Petrol Rafineleri
1. Ipras Rafinerisi (İzmit)
2. Aliaga Rafinerisi (İzmir)
3. Atas Rafinerisi (Mersin)
4. Batman Rafinerisi (Batman)
5.Orta Anadolu Rafinerisi (Kırıkkale)
Kullanım Alanları
Üçüncü jeolojik devirde bitki ve hayvan kalıntılarının deniz ortamında tortulaşmasıyla
oluşmuştur.
Petrol üretiminin tamamına yakını Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden sağlanmaktadır.
Türkiye’de üretilen petrol, ihtiyacın sadece %9,5’ini karşılamaktadır.
Tüketilen petrolün %85’i Orta Doğu ülkeleri ve Cezayir’den ithal edilmektedir.
Petrol rafinelerine ham petrol boru hatlarıyla taşınır.
Türkiye’de başlıca petrol boru hatları;
Kerkük (Irak) - Yumurtalık (İskenderun)
Yumurtalık - Kırıkkale
Batman - Dörtyol (Hatay)
Bakü - Tiflis - Ceyhan (Azerbaycan ve Kazakistan petrol ve doğal gazı Türkiye üzerinden                 Dünya’ya pazarlamaktadır).

4. Doğal Gaz
Çıkarıldığı Önemli Yerler
1. Hamitabat (Kırklareli)
2. Çamurlu (Mardin)
Doğal Gazla Çalışan Termik Santraller
1. Hamitabat (Kırklareli)
2. Ambarlı (İstanbul)
3. Ovaakça (Bursa)
Kullanım Alanları
Petrol gazı olarak bilinir.
Başta Rusya olmak üzere, İran, Cezayir ve Nijerya’dan doğal gaz ithal edilmektedir.
Diğer fosil yakıtlara göre çevreyi daha az kirletmesi nedeniyle son yıllarda kullanımı yaygınlaşmıştır.
Türkiye elektriği en çok doğal gaz ile çalışan termik santrallerden elde etmektedir.

5. Hidroelektrik (Su Gücü)
Akarsu önlerine kurulan barajların ardında biriken sular, barajın bir köşesinden yüksekten  indirilir.
Hızla inen sular türbinleri döndürerek elektrik enerjisi üretir. Kaynağı su olan bu enerjiye hidroelektrik enerji denir.
Türkiye yüksek ve engebeli bir ülke olduğundan akarsuları baraj yapımına elverişlidir.
Türkiye hidroelektrik enerji potansiyeli bakımından Avrupa’da Norveç’ten sonra ikinci sırada yer alır.
Türkiye’de hidroelektriğe bağlı olarak elektriği en çok üreten bölge Doğu Anadolu Bölgesi iken en az üreten Marmara Bölgesi’dir.

6. Rüzgâr Enerjisi
Rüzgâr kuleleri üzerindeki pervanelerin hareket etmesiyle dönen rüzgâr türbinlerinden elektrik enerjisi üretilir.
Çevreyi kirletmeyen, ham madde maliyeti az olan ve tükenmeyen bir enerji kaynağıdır.
Türkiye’de ticari amaçlı ilk rüzgâr santrali 1998’de Alaçatı’da (Çeşme-İzmir) kurulmuştur.
İstanbul Hadımköy’de özel sektöre ait rüzgâr santralleri vardır.
Ayrıca; Çanakkale, Muğla, Balıkesir ve Manisa gibi illerde bu tür santrallerin kurulması planlanmaktadır.

7. Güneş Enerjisi
Güneşlenme süresinin fazla olduğu; .Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin güneş enerjisi potansiyeli fazladır.
Karadeniz Bölgesi’nde bulutlu gün sayısının fazla olması nedeniyle güneş enerjisinden yararlanma olanağı en az olan bölgedir.

8. Jeotermal Enerji (Buhar Gücü)
Yerkabuğunun derinliklerinde bulunan sıcak su ve su buharından elde edilen enerjiye jeotermal enerji denir.
Türkiye genç oluşumlu bir ülke olduğundan jeotermal enerji potansiyeli yüksektir.
Buharkent (Sarayköy - Denizli) ve Germencik’te (Aydın) jeotermal santraller bulunmaktadır.
Suyun kaynama sıcaklığının altında olan sıcak sular ise konutların ve seraların ısıtılmasında kullanılmaktadır.

9. Nükleer Enerji (Radyoaktif Mineraller)
Radyoaktif minerallerin (uranyum, toryum ve türevlerini) çekirdeklerinin parçalanmasıyla açığa çıkan ısı enerjisine nükleer enerji denir.
Türkiye’de uranyum ve toryum yatakları bulunmasına karşın nükleer santral yoktur.
Uranyum Yatakları
1. Manisa 2. Aydın 3. Çanakkale    4. Yozgat 5. Uşak
Toryum Yatakları
1. Eskişehir

Türkiye’de Elektrik Enerjisi Üretiminde Enerji Kaynaklarının Payı
Türkiye’nin ürettiği elektrik enerjisinde;
1. %48,5 doğal gaz
2. %28,9 kömür
3. %16,8 hidroelektrik yer alır.