Doğu Anadolu Bölgesi
Doğu Anadolu Bölgesi’nin Sınırlarının Belirlenmesinde Etkili Olan Kriterler
Ortalama yükseltinin fazla olması
Volkanik ve kıvrımlı dağların bulunması
Karasal iklimin görülmesi
Karlı gün süresinin çok uzun olması
Kış mevsiminin uzun ve sert geçmesi
Nüfus ve nüfus yoğunluğunun az olması
Yer altı kaynakları bakımından zengin olması
Doğu Anadolu Bölgesi’nin Genel Özellikleri
1. Yer Şekilleri
Yüzölçümü bakımından 1. sırada yer alır.
Ortalama yükseltisi en fazla ve en engebeli bölgedir.
A) Dağları
Kıvrımlı Dağlar: Genellikle doğu - batı doğrultulu ve üç sıra halinde uzanır.
Volkanik Dağlar: Nemrut, Süphan, Tendürek, Ağrı
B) Ovaları
Sıra dağlar arasında çöküntü ovaları yer almaktadır.
C) Akarsuları
Fırat ve Dicle Basra Körfezi’ne dökülür.
Aras ve Kura Hazar Denizi’ne dökülür.
Akarsularının akımları kış mevsiminde azalırken, ilkbahar başlarında kar erimelerine bağlı olarak artar.
D) Gölleri
Volkanik Set Gölleri: Nazik, Balık, Erçek, Haçlı, Çıldır
Kaldera Gölü: Nemrut Gölü
Karma Oluşumlu Gölü: Van Gölü oluşumunda tektonik ve volkanik set olayları etkili olmuştur.
2. İklimi
Bölgenin Genelinde karasal iklim görülür.
En fazla yağış ilkbahardadır.
Bitki örtüsü uzun boylu çayırlardır.
Erzurum - Kars Çevresinde
Sert karasal iklim görülür.
En fazla yağış ilkbahar sonu yaz başlarında görülür.
Bitki örtüsü uzun boylu çayırlardır.
İklimin karasal ve ortalama yükseltinin fazla olmasından dolayı,
Yıllık sıcaklık farkı fazladır.
Fiziksel çözülme görülür.
Donlu gün süresi fazladır.
Hakkari yöresi yıllık yağış miktarının en fazla olduğu yöre iken Iğdır yöresi yıllık yağış miktarının en az olduğu yöresidir.
3. Nüfus Ve Yerleşme
Nüfus ve nüfus yoğunluğunun en az olduğu bölgedir.
Göç veren bölgeler arasında yer alır.
Hakkari Bölümü nüfusun en seyrek olduğu bölümdür.
Yukarı Fırat Bölümü nüfusun en yoğun olduğu bölümdür.
Taş ve kerpiç evler görülür.
4. Tarım Ve Hayvancılık
Bölge genelinde tahıllar yetiştirilir.
Kayısı üretiminde birincidir.
Şeker pancarı, tütün, pamuk (Iğdır) yetiştirilen diğer ürünlerdir.
Bölge genelinde küçükbaş hayvancılık yaygındır.
Erzurum - Kars - Ardahan’da büyükbaş hayvancılık yaygındır.
Hakkari, Van, Bitlis, Erzurum, Kars çevrelerinde arıcılık yapılmaktadır.
5. Yer Altı Kaynakları
Türkiye’de maden çeşitliliği ve rezervinin en fazla olduğu bölgedir.
Demir: Divriği (Sivas), Hekimhan, Hasançelebi (Malatya)
Bakır: Maden (Elazığ)
Krom: Guleman (Elazığ)
Kurşun – Çinko: Keban (Elazığ)
Linyit: Afşin - Elbistan (Kahramanmaraş)
Oltutaşı: Oltu (Erzurum)
6. Sanayi
Ortalama yükseltinin fazla ve yer şekillerinin engebeli olması sanayiyi olumsuz yönde etkilemiştir.
Hidroelektrik potansiyelinin en fazla olduğu bölgedir.
7. Turizm
Palandöken (Erzurum), Sarıkamış (Kars) Kış turizmi gelişmiştir.
Bitlis’te Nemrut Dağı ve Nemrut Kaldera Gölü
Van’da Van Kalesi, Aktamar Adası
Doğubeyazıt (Ağrı) İshakpaşa Sarayı gibi tarihi eserler turizm için önemlidir.
Doğu Anadolu Bölgesi’nin Bölümleri
1. Yukarı Fırat Bölümü
Malatya, Elazığ, Bingöl, Erzincan, Tunceli, Bitlis illeri bulunur.
Yüzölçümün en fazla olduğu bölümdür.
Tarım alanlarının en geniş olduğu bölümdür.
Nüfus ve nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu bölümdür.
Maden bakımından en zengin olan bölümdür.
Sanayinin en fazla geliştiği bölümdür.
İklimin en ılıman olduğu bölümdür.
2. Yukarı Murat - Van Bölümü
Van, Ağrı, Muş illeri bulunur.
Nüfus seyrektir.
3. Erzurum - Kars Bölümü
Erzurum, Kars, Ardahan, Iğdır illeri bulunur.
Ortalama yükseltinin en fazla olduğu bölümdür.
Büyükbaş hayvancılığın en fazla geliştiği bölümdür.
4. Hakkari Bölümü
Hakkari, Şırnak illeri bulunur.
Yıllık yağış miktarının en fazla olduğu bölümdür.
En dağlık ve engebeli olduğu bölümdür.
Nüfusun en seyrek olduğu bölümdür.
Doğu Anadolu Bölgesi’nin Enleri
1. Ortalama yükseltinin en fazla olduğu,
2. Yer şekillerinin en engebeli olduğu,
3. Yüzölçümünün en büyük olduğu,
4. Kış mevsiminin en uzyn ve en sert geçtiği,
5. Donlu gün süresinin en fazla olduğu,
6. Nüfus ve nüfus yoğunluğunun en az olduğu,
7. Kayısı üretiminin fazla olduğu,
8. Maden çeşitliliği ve rezervinin en fazla olduğu,
9. Hidroelektrik potansiyelinin en yüksek olduğu bölgedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder