Güneydoğu Anadolu Bölgesi
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin Sınırlarının Belirlenmesinde Etkili Olan Kriterler
Güneydoğu Toroslarının güneyinde ova ve platoların geniş yer kaplaması
Orta kesiminde Karaca Volkanik dağının, doğu kesiminde ise Mardin Eşiği’nin yer alması
Karasal iklimin hakim olması
Batı kesiminde Akdeniz ikliminin etkili olması
Türkiye’nin Antepfıstığı üretim bölgesi olması
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin Genel Özellikleri
1. Yer ŞekilleriYüzölçümü bakımından en küçük olan bölgedir.
Bölgenin yer şekilleri genellikle düzdür.
A) Dağları
Karacadağ, Mazıdağı, Mardin Eşiği
B) Platoları
Gaziantep, Adıyaman, Şanlıurfa
C) Ovaları
Altınbaşak (Harran), Ceylanpınar, Suruç, Birecik
D) Akarsuları
Fırat ve Dicle
E) Göl
Doğal gölü olmayan tek bölgedir.
2. İklimi
Bölgenin batısında (Gaziantep çevresinde) Akdeniz iklimi görülürken, geri kalan yerlerinde karasal iklim görülür.
Yazlar çok sıcak ve kurak geçer.
En fazla yağış kış mevsiminde düşer.
Konveksiyonel (yükselim) yağışları görülür.
Yıllık yağış miktarı 400 - 700 mm arasında değişir.
Orman alanlarının en az olduğu bölgedir.
Not: Güneydoğu Anadolu Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi’nden daha fazla yağış almasına rağmen daha kuraktır. Bu durumun nedeni, yaz sıcaklığının ve buharlaşmanın daha fazla olmasıdır.
3. Nüfus Ve Yerleşme
Nüfusu az olmasına karşın yüzölçümünün küçük olması nüfus yoğunluğunun fazla olmasına neden olmuştur.
Kentsel nüfus yoğunluğu fazladır.
Gaziantep bölgenin en fazla gelişmiş şehridir (Önemli ulaşım yolları üzerinde bulunması).
Kırsal kesimlerde toplu yerleşmeler görülür.
Kırsal kesimlerde kerpiç evler yaygındır.
4. Tarım Ve Hayvancılık
Bölgede GAP’la birlikte tarımsal üretim artmıştır.
Üretiminde Birinci Olduğu Ürünler
Pamuk, antepfıstığı, kırmızı mercimek, karpuz
Ayrıca, Zeytin, tütün, tahıl, pirinçte yetiştirilir.
Küçükbaş hayvancılık yaygındır.
5. Yer Altı Kaynakları
Petrol: Batman, Adıyaman, Siirt, Diyarbakır
Fosfat: Mazıdağı (Mardin)
Doğal Gaz: Çamurlu (Mardin)
Linyit: Cizre, Silopi (Şırnak)
Krom: Gaziantep
6. Sanayi
Petrol Rafinerisi: Batman
Fosfat Fabrikası: Mardin (Mazıdağı)
7. TurizmBaşlıca Turizm Merkezleri
Adıyaman’da Nemrut Dağı
Şanlıurfa’da Halilürrahman Cami ve avlusundaki Balıklı Göl
Hasankeyf’deki tarihi yapılardır.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin Bölümleri
Karacadağ volkanik dağı bölgeyi iki bölüme ayırır.
1. Orta Fırat BölümüGaziantep, Adıyaman, Şanlıurfa illeri bulunur.
Sanayisi Dicle Bölümü’ne göre daha fazla gelişmiştir.
2. Dicle BölümüBatman, Siirt, Diyarbakır, Mardin illeri bulunur.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin Enleri
1. Yüzölçümünün en küçük olduğu,
2. Doğal gölün olmadığı,
3. Yaz sıcaklığının ve buharlaşmanın en fazla olduğu,
4. Güneşlenme süresinin en uzun olduğu,
5. Bulutlu gün sayısının en az olduğu,
6. Ormanların en az olduğu,
7. Pamuk, kırmızı mercimek, Antep fıstığı ve karpuzun en fazla üretildiği,
8. Petrolün tek çıkartıldığı bölgedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder